Zainspirowana pręgierzem na Małym Rynku w Bystrzycy Kłodzkiej, gdzie w XVI wieku chłostano prostytutki, Iwona Demko stworzyła prace, które od 6 lutego będą mogli obejrzeć mieszkańcy Legnicy. Wystawa “Anioły.net” traktuje o prostytucji.
Wystawa: Iwona Demko. Anioły.net
Termin: 06.03.2015 – 05.04.2015
Wernisaż: 06.03.2015 (piątek), godz. 18.00
Po wernisażu odbędzie się spotkanie z autorką wystawy.
Ekspozycja: Galeria Sztuki (pl. Katedralny 1)
Wstęp wolny
Główną inspiracją prac Iwony Demko jest kobieta oraz jej pozycja w patriarchalnym świecie.
Wszystkie prace Iwony Demko w mniejszym lub większym stopniu dotyczą tematyki feministycznej, choć nie wynika to z pragnienia żarliwego manifestowania ściśle określonej postawy. Autorka mówi: „poruszam ten temat ponieważ dotyczy on bezpośrednio mnie – kobiety. W pewien sposób wykorzystuję swoją płeć i dzięki niej przekazuję specyficzny, kobiecy sposób patrzenia na świat”.
Owocem tej mocno sprecyzowanej ideologicznie postawy intelektualno-artystycznej jest rozprawa doktorska Iwony Demko pt. Waginatyzm, której towarzyszyła praca rzeźbiarska pt. Kaplica Waginy. Ta realizacja miała na celu społeczną i osobistą, symboliczną aprecjację kobiecości. Doktorat artystki rozpoczyna się od pytań, stawianych w opozycji do ugruntowanego w kulturze kultu fallicznego: „A co z kultem waginy? Czyżby ludzie nigdy nie doceniali kobiecych narządów płciowych? Przecież wagina jest również niezbędnym i tak samo ważnym elementem w kreowaniu nowego życia”.
Pytania te – pisze dalej autorka – nie rodziły się we mnie bynajmniej dlatego, że nie akceptowałam kultu fallusa.(…) Jeśli odczuwam zazdrość o męski narząd płciowy, to zazdrość ta dotyczy właśnie praw i statusu, które pociąga za sobą posiadanie fallusa – większe zarobki, możliwość osiągnięcia najwyższych stanowisk, większy autorytet w sprawach zawodowych, domniemana większa racjonalność w podejmowaniu decyzji, większa emerytura i wiele innych kwestii. Jednak, w miarę jak świadomość mojej kobiecości dojrzewała, odczuwałam coraz mocniej zwykłą, ludzką niesprawiedliwość w braku docenienia kobiecego – jak mi się wydaje – równie istotnego narządu. Poczułam narastającą potrzebę odnalezienia kultu waginy. Po co? Dla wielu powodów; zaczynając od zaspokojenia potrzeby sprawiedliwości, a kończąc na dowartościowaniu kobiecości w moich własnych oczach.
anioly.net
O ile te eksploracje teoretyczno-artystyczne autorka wspomina jako doświadczenie pozytywne, to projekt, który realizuje aktualnie, w legnickiej Galerii Sztuki, stał się trudnym tematem. Nie tylko dla publiczności – ale i samej artystki. Nic dziwnego, że wielu ludziom wydaje się szokujący – podejmuje on jedno z najbardziej skomplikowanych i negatywnych zjawisk cywilizowanego świata – jakim jest prostytucja. Iwona Demko opisuje ją z perspektywy kobiet – podmiotów (przedmiotów) i ofiar tego procederu.
Oddajmy głos artystce:
Prostytucja jako nieodłączny element kultury dziejowej towarzyszy nam od zawsze i nikt nie kwestionuje zasadności jej istnienia. Powszechnie uważa się, że prostytutki uprawiają swój zawód dobrowolnie, bez żadnego przymusu. Zdecydowana większość myśli, że są to kobiety o wybujałym temperamencie, lubiące seks, a prostytucja umożliwia im łączyć przyjemność z pożytkiem. Wszyscy są zadowoleni – rozbujałe seksualnie kobiety parające się prostytucją i klienci, dzięki którym kobiety te mogą nasycić swoją żarłoczną seksualność i dodatkowo czerpią z tego korzyści materialne. Klient jako dobroczyńca i kobieta jako obdarowana. Można by rzec: scenariusz idealny, raj na ziemi… Istnieje też przekonanie, że pracujące tam kobiety może nie robią tego z zamiłowania, ale na pewno dla pieniędzy. Nie stać je na większy wysiłek i lepszy pomysł na życie, dlatego z lenistwa wybierają prostytucję, czyli łatwe pieniądze.
W pewnym stopniu myślałam podobnie, chyba głównie dlatego, że taka prawda jest wygodna do przyjęcia. Jednak kiedy zaczynałam zastanawiać się nad tym głębiej trudno było mi uwierzyć chociażby w to, że może być przyjemne oddawanie się każdemu kto ma na to ochotę, wtedy kiedy to on ma ochotę i w sposób jaki jemu odpowiada… Jednak mimo wątpliwości nigdy nie zagłębiałam tego tematu, satysfakcjonując się stereotypowymi modelami myślenia.
Kilka miesięcy temu zaproszono mnie do udziału w Silesia Art Biennale. (Strona informacyjna o Silesia Art Biennale). Każdy z zaproszonych artystów został „przydzielony” do jednej ze śląskich miejscowości. W ten sposób zostałam oddelegowana do Bystrzycy Kłodzkiej i wkrótce otrzymałam od organizatorów historię miasta oraz jego liczne fotografie. Zainteresował mnie kamienny pręgierz umieszczony na Małym Rynku. W historii tego obiektu wyczytałam, że 27 października 1571 roku została tam wymierzona kara chłosty na dwóch prostytutkach. Informacja ta zadecydowała o wyborze miejsca i rodzaju mojego działania artystycznego. Była to doskonała okazja do zgłębienia tematu, który od dawna mnie nurtował, tematu prostytucji.
W krótkim czasie przekonałam się, że prostytucja zawiera nieskończoną ilość odcieni i nie jest zjawiskiem, które w jednoznaczny sposób można nazwać i sklasyfikować. Podobnie, wymykają się prostemu opisowi powody, które wikłają kobiety w prostytucję.
Iwona Demko
Urodzona w 1974 roku w Sanoku. Studiowała na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie
w pracowni prof. Stefana Borzęckiego i prof. Jerzego Nowakowskiego. Dyplom uzyskała w roku 2001. Od 2008 roku pracuje jako asystentka w Pracowni Rzeźby IV na Wydziale Rzeźby ASP w Krakowie. W 2012 roku uzyskała tytuł doktorki sztuk plastycznych w dyscyplinie artystycznej “sztuki piękne” na podstawie rozprawy doktorskiej pt. Waginatyzm oraz pracy rzeźbiarskiej pt. Kaplica Waginy.
Wybrane wystawy:
2014 – wystawa zbiorowa Selected Stories, Inverness, Szkocja
2013 – wystawa indywidualna Obsession, Galerie Kreis, Norymberga, Niemcy
2013 – wystawa zbiorowa Corpo Femmina, Dom Norymberski, Kraków
2012 – wystawa indywidualna Krakowianka, mia ART GALLERY, Wrocław
2012 – wystawa zbiorowa, SILESIA ART BIENNALE, Muzeum Współczesne Wrocław
2011 – wystawa indywidualna Dzielna Dziewica, Art Agenda Nova, Kraków
2010 – wystawa zbiorowa Artystki artystom, CSW Łaźnia, Gdańsk
2010 – 6 Międzynarodowy Festiwal Sztuk Wizualnych “inSPIRACJE“, Szczecin
2009 – wystawa zbiorowa Przeciąg II, Festiwal Sztuki Młodych, Szczecin
2009 – wystawa zbiorowa – XVI Międzynarodowe Triennale Rzeźby, Centrum Kultury “Zamek”, Poznań
2009 – wystawa zbiorowa, 28 dni, CSW Łaźnia, Gdańsk
2008 – wystawa zbiorowa Rybie Oko 5, Biennale Sztuki Młodych, Bałtycka Galeria Sztuki, Słupsk
2008 – wystawa zbiorowa SEXHIBICJA, Warszawa
2007 – wystawa zbiorowa, Festiwalu Sztuki Młodych Przeciąg, Zamek Książąt Pomorskich, Szczecin
2007 – wystawa indywidualna Róż, BWA Sanok,
2006 – wystawa indywidualna w Centrum Rzeźby Współczesnej, Orońsko,
2006 – udział w Międzynarodowych Triennalach Rzeźby, Poznań,
2004 – wystawa indywidualna Przytulny róż, Galeria “Burzym & Wolff”, Kraków.
http://www.iwonademko.art.pl/
www.facebook.com/iwona.demko.femina
Źródło: Galeria Sztuki w Legnicy