Sąd kazał dziś Piotrowi W. (blogerowi Matka Kurka) opublikowanie przeprosin za naruszenie dóbr osobistych Jerzego Owsiaka. Bloger ma też solidarnie ze swoją żoną – właścicielką portalu, na którym ukazały się łamiące prawo artykuły – wpłacić 5 tysięcy złotych zadośćuczynienia na konto Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy. Dodatkowo muszą pokryć 2.410 zł kosztów procesowych.

Przed Sądem Okręgowym w Legnicy został ogłoszony wyrok w procesie cywilnym, jaki Jerzy Owsiak – prezes Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy – wytoczył Piotrowi W. i jego żonie Izabeli F.-W. za dwa artykuły opublikowane cztery lata temu na portalu Kontrowersje. Za użyte w nich znieważające sformułowania “hiena cmentarna” oraz “król żebraków i łgarzy” Matka Kurka został  skazany w 2015 roku  na 5 tysięcy złotych grzywny. Ponieważ pomimo prawomocnego wyroku karnego naruszające prawo treści nie zostały usunięte z portalu, z początkiem 2016 roku Jerzy Owsiak wniósł przeciwko ich autorowi oraz właścicielce Kontrowersji pozew cywilny , w którym domagał się ochrony swoich dóbr osobistych.

Sąd Okręgowy w Legnicy zobowiązał dziś Piotra W. do opublikowania na stronie internetowej Kontrowersji oświadczenia o następującej treści: “Przeprosiny. Ja niżej podpisany Piotr W. (tu pełne nazwisko – dop. red.), publikujący pod pseudonimem Matka Kurka przepraszam niniejszym Pana Jerzego Owsiaka, Prezesa Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, za użycie pod jego adresem znieważających zwrotów, naruszających dobra osobiste Pana Jerzego Owsiaka w postaci czci, dobrego imienia i godności osobistej w artykułach mojego autorstwa opublikowanych na stronie Kontrowersje.net pt. “Jerzy Owsiak, król żebraków i łgarzy, złoty melon sekty WOŚP” z 10 stycznia 2013 roku oraz “Jerzy Owsiak, król żebraków i łgarzy, pracuje na nowy tytuł hiena cmentarna” z 6 marca 2013 roku. Z powodu zaistniałem sytuacji wyrażam ubolewanie i zobowiązuję się zaniechać podobnych działań w przyszłości. Powyższe oświadczenie publikuję w wyniku przegranego procesu sądowego. Piotr W. (tu pełne nazwisko – dop. red.) (Matka Kurka)”.

Przeprosiny mają ukazać się w terminie dwóch tygodni od uprawomocnienia się wyroku na stronie głównej portalu Kontrowersje, bezpośrednio po wejściu na stronę, jako pierwsza pojawiająca się na niej informacja. Mają zostać napisane czarną czcionką nie mniejszą niż 12 funtów na jasnym czystym tle. Nie będzie wolno ich usunąć przez okres 14 dni.

Gdyby Matka Kurka w wyznaczonym terminie nie opublikował przeprosin, Jerzy Owsiak będzie mógł to zrobić na koszt blogera.

W ramach restrykcji za złamanie prawa Sąd Okręgowy w Legnicy nakazał obojgu pozwanym – Piotrowi W. i Izabeli F.-W. –  wpłacenie solidarnie 5 tysięcy złotych na rzecz Fundacji Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy.

Tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego Piotr W. będzie musiał dodatkowo przekazać Jerzemu Owsiakowi 1.680 złotych, a żona blogera  Izabela F.-W. – 730 złotych.

Dalej idące roszczenia Jerzego Owsiaka zostały oddalone.

Istotne znaczenie przy wydawaniu wyroku miał fakt, że w kwietniu 2016 roku – w toku procesu – Matka Kurka usunął sformułowania “hiena cmentarna” oraz “król żebraków i łgarzy” z obu artykułów na portalu, uznając tym samym za zasadne część roszczeń Jerzego Owsiaka. Zdaniem sądu, bloger zapobiegł tym samym dalszemu naruszaniu dóbr osobistych powoda. Do rozważenia nadal pozostawała kwestia rekompensaty za już wyrządzoną przez Piotra W. krzywdę oraz podjęcie środków ochronny dobrego imienia szefa Fundacji WOŚP.

Sąd ukarał Matkę Kurkę za znieważające zwroty “hiena cmentarna”, “król żebraków i łgarzy”. Tylko za nie, choć pozew Jerzego Owsiaka wymieniał także inne kontrowersyjne sformułowania z przywołanych artykułów: “król żebraków i bezkarny guru sekty WOŚP”, “seksistowski romski macho”, “romski król żebraków”, “guru sekty WOŚP”, “żebraczy król sekty WOŚP”, “hiena cmentarna”, “hiena cmentarna na dorobku”, “guru sekty żebraków”. Sędzia Joanna Tabor-Wytrykowska zgodziła się, że mogły one narażać dobre imię oraz cześć Jerzego Owsiaka: – Nie ma wątpliwości, pod czyim adresem zostały sformułowanie. Budzą ewidentnie negatywne skojarzenia. Wyrażają co najmniej lekceważenie. Kwestionują kwalifikacje etyczne powoda do wykonywania działalności fundacyjnej – potwierdziła w uzasadnieniu wyroku sędzia Tabor-Wytrykowska.

Nie mniej jednak, zdaniem sądu, tylko w odniesieniu do zwrotów “hiena cmentarna” oraz “król żebraków i łgarzy” było możliwe ustalenie, że doszło do bezprawnego naruszenia dóbr osobistych Jerzego Owsiaka, gdyż tylko w tym zakresie sąd cywilny był związany prawomocnym wyrokiem sądu karnego.

- Co do pozostałych sformułowań sąd nie był związany ustaleniami wyroku karnego uniewinniającego i prowadził własne ustalenia – mówiła Joanna Tabor-Wytrykowska. – W efekcie uznał, że nie zachodzą żadne przesłanki do przyjęcia, że posłużenie się tymi zwrotami miało charakter bezprawnego naruszenia dóbr osobistych powoda. Na taką ocenę wpłynęło z jednej strony to, że Jerzy Owsiak nie złożył zeznań w sprawie, czym uniemożliwił właściwą kwalifikację, która postać czci została naruszona w wyniku sformułowań takich jak “romski król”, “guru sekty” itp., oraz jak reputacja powoda została nadszarpnięta; jakie to miało konsekwencje. Z drugiej strony rację należało przyznać pozwanym, że każdy ma prawo do wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, a Jerzy Owsiak jako osoba publiczna musi godzić się na poddanie swojej aktywności jawnej krytyce. W ocenie sądu to, że zrezygnował ze złożenia zeznań w niniejszej sprawie, uniemożliwiło rozstrzygnięcie na jego korzyść konfliktu pomiędzy jego dobrami osobistymi a dobrem wolności słowa, na które powoływał się Piotr W.

Wykastrowane z naruszających prawo sformułowań artykuły mogą zostać na portalu. Zdaniem sądu, na podstawie wyroku karnego Jerzy Owsiak mógł żądać od Izabeli F.-W. zablokowania dostępu do znieważających zwrotów, ale nie usunięcia całych tekstów. Niewątpliwie jednak żona blogera jako właścicielka portalu Kontrowersje dopuściła się złamania prawa, bo co najmniej od 26 lutego 2015 roku znała prawomocny wyrok, w którym Matka Kurka został skazany, nie zrobiła nic aby zapobiec krzywdzie i umożliwiała mężowi dalsze naruszanie dóbr osobistych szefa Fundacji WOŚP.

Jerzy Owsiak domagał się od blogera i jego żony publikacji przeprosin w Rzeczypospolitej oraz Gazecie Wyborczej. Sąd uznał, że byłaby to nadmierna restrykcja wobec blogera, bo krąg czytelników jego portalu jest dużo skromniejszy niż każdej z tych gazet a ceny ogłoszeń duże w porównaniu z dochodami rodziny W.  Zasądzona kwota zadośćuczynienia na rzecz WOŚP (roszczenia z pozwu opiewały na 50 tys. zł) mogła być wyższa, gdyby Jerzy Owsiak zdecydował się na złożenie zeznań i poparł swe żądanie dodatkowymi argumentami. Tak się nie stało, więc sąd skorzystał z prawa przyznającego mu dużą dowolność w ustaleniu kwoty nawiązki – uznał, że 5 tys. zł to suma adekwatna do sytuacji finansowej pozwanych i ich zawinienia.

Wyrok jest nieprawomocny. Stronom przysługuje możliwość złożenia apelacji.

NASZ RAPORT. Wszystkie procesy Matki Kurki

FOT. PIOTR KANIKOWSKI