Druga w historii legnickiego teatru międzynarodowa koprodukcja artystyczna swoją gruzińską prapremierę miała na scenie Państwowego Teatru Dramatycznego im. Ilii Czawczawadzego w Batumi 2 października. Dwujęzyczny spektakl z udziałem aktorów obu współpracujących teatrów, wyreżyserowany przez Jacka Głomba, polską premierę na legnickiej Scenie Gadzickiego będzie miał w sobotę 9 listopada o godz. 19.00.

Punktem wyjścia  dla scenariusza „Klasycznej koprodukcji”, którego autorką jest Katarzyna Knychalska, były rozmowy i wspólne improwizacje obu zespołów, aktorów Teatru Modrzejewskiej w Legnicy i Państwowego Teatru Dramatycznego im. Ilii Czawczawadzego w Batumi, które odbyły się w czerwcu w legnickim teatrze. Ostateczny kształt spektaklowi nadano już na gruzińskiej scenie. Po październikowej prapremierze w Batumi przedstawienie grano także w Kutaisi i Tbilisi.

- To była najtrudniejsza robota w moim życiu. I to nie tylko ze względu na nieprzekraczalną barierę językową i ogromne tempo pracy, ale także na zasadnicze różnice w teatralnych doświadczeniach obu zespołów. W Gruzji gra się teksty klasyczne. My wnosiliśmy inne doświadczenia. Zrobiliśmy ten spektakl, bo – jak się okazało – zupełnie się nie znamy. Także po to, by rozbijać stereotypy i dobre samopoczucie o sobie samym. W efekcie powstał spektakl, który składa się z siedmiu osobnych obrazów uzupełnionych prologiem i epilogiem. Wizualnym dopełnieniem całości jest ruch sceniczny, którego autorem jest Kote Purceladze oraz animacje i ilustracje graficzne autorstwa Mariusza Wolańskiego – objaśnia reżyser przedstawienia Jacek Głomb, który nie wyklucza drobnych zmian w polskiej premierze spektaklu.

- Każdy z obrazów spektaklu jest osobną całością, każdy pokazuje inny punkt styku Polski i Gruzji – czy to podobne doświadczenie historyczne, czy łącząca oba kraje postać, czy wspólne traumy, czy w końcu podobne narodowe kompleksy. Choć poruszane tematy są poważne, często wręcz bolesne, nic tu nie jest do końca na serio. Wciąż to tylko teatralna impresja po spotkaniu dwóch obcych sobie grup artystów. Spektakl nie opowiada o historii polsko-gruzińskiej przyjaźni, nie odkrywa żadnej uniwersalnej prawdy o każdym z tych narodów. Pozwolił jednak na przyjrzenie się sobie przez pryzmat tego drugiego, dziwnego kraju, o którym przecież my – widzowie w Polsce i widzowie w Gruzji – nic tak naprawdę nie wiemy – dodaje autorka scenariusza Katarzyna Knychalska.

Realizatorzy nie chcą zdradzać szczegółów. Co nieco jednak wiadomo. Będzie m.in. ironiczny dialog o roli i pozycji kobiet w obu krajach, kilka wersji słynnego lotu prezydenta Lecha Kaczyńskiego do Gruzji latem 2008 roku podczas rosyjskiej agresji na ten kraj, będzie o cieniu Kremla, który niczym miecz Damoklesa wisi nad oboma krajami. – Będzie też scena, w której gruzińscy aktorzy zaprezentują coś, co jest ich absolutną i unikatową specjalnością. To chóralny śpiew polifoniczny wpisany na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości UNESCO – zauważa Jacek Głomb.

Scenografia i kostiumy w legnicko-batumskiej „Klasycznej koprodukcji” są dziełem Małgorzaty Bulandy, natomiast autorem opracowania muzycznego spektaklu jest Bartosz Straburzyński. Na scenie wystąpią aktorzy obu współpracujących zespołów: Marina Burdeli, Aniko Cecchladze, Katarzyna Dworak, Ewa Galusińska, Małgorzata Patryn, Anita Poddębniak, Magda Skiba, Tatia Tataraszwili, Małgorzata Urbańska, Ano Zuraszwili, Bartosz Bulanda, Rafał Cieluch, Zaal Goguadze, Bogran Grzeszczak, Robert Gulaczyk, Dawid Jakeli, Otar Katamadze, Tite Komachidze, Mateusz Krzyk, Mamuka Mandzgaladze i Paweł Palcat.

Kwestie gruzińskie w przedstawieniu będą przetłumaczone na polski i wyświetlane na ekranie. Po trzykrotnej prezentacji na legnickiej Scenie Gadzickiego (9, 10 i 12 listopada) spektakl grany będzie także we Wrocławiu (13 listopada), w Dzierżoniowie (14 listopada) oraz na Gorzowskich Spotkaniach Teatralnych (16 listopada).

Przed niedzielnym spektaklem w Legnicy (10 listopada) o godz. 12.00 w teatralnej Art Cafe Modjeska odbędzie się otwarty dla publiczności panel dyskusyjny „Polacy i Gruzini – tacy różni, tacy podobni” zorganizowany przy współpracy Kolegium Europy Wschodniej – redakcji „New Eastern Europe”. Wezmą w nim udział: Iwona Reichardt, redaktorka naczelna „New Eastern Europe” (moderator panelu), Adam Balcer, historyk, wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, Stasia Budzisz, dziennikarka, autorka książki „Pokazucha. Na gruzińskich zasadach”, Katarzyna Knychalska, dramatopisarka, redaktor naczelna portalu teatralny.pl oraz Jacek Multanowski, w latach 2004- 2008 ambasador Polski w Gruzji. Bezpłatne wejściówki będą dostępne w kasie biletowej legnickiego teatru.

Realizację i eksploatację spektaklu „Klasyczna koprodukcja” finansują wspólnie Samorząd Województwa Dolnośląskiego oraz Ministerstwo Edukacji, Kultury i Sportu Adżarii, autonomicznej republiki Gruzji ze stolicą w Batumi.

Grzegorz Żurawiński, @kt Legnicka Gazeta Teatralna

FOT. KAROL BUDREWICZ