Według ustaleń kontrolerów Najwyższej Izby Kontroli, spółka KGHM Polska Miedź S.A. w latach 2017 – 2021 przekazała pięciu gminom (Żukowice, Gaworzyce, Polkowice, Rudna i Grębocie) 131 mln zł jako darowiznę. Z treści podpisanych porozumień wynika, że w istocie była to forma łapówki za przeformowanie korzystnych dla KGHM zmian planistycznych. NIK powiadomiła o tym procederze Centralne Biuro Antykorupcyjne.
NIK kontrolowała wydatki dziewięciu spółek Skarbu Państwa na sponsoring i darowizny w latach 2017-2021. W przypadku ośmiu z nich nie stwierdziła nieprawidłowości. Jej zdaniem, tylko władze KGHM dopuściły się naruszenia przepisów w tym zakresie.
Na podstawie 14 porozumień KGHM przekazał gminom Żukowice, Gaworzyce, Polkowice, Rudna i Grębocice wsparcie finansowe w formie darowizn. Porozumienia określały sposób i formę prowadzenia procedur planistycznych związanych ze zmianą lub uchwaleniem studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Gminy podejmowały się je przeprowadzić w taki sposób, aby zabezpieczyć interesy KGHM związane z prowadzeniem działalności górniczej na ich terenie. W zamian KGHM zapewniał przekazywanie gminom środków pieniężnych w określonej wysokości i zobowiązywał się do świadczeń na rzecz mieszkańców, takich jak finansowanie wypoczynku dzieci i młodzieży, świadczenia mieszkańcom gmin różnych usług zdrowotnych.
“Spółka zawierała powyższe porozumienia pomimo posiadania wewnętrznej opinii prawnej, zgodnie z którą powyższe działanie spółki należało uznać za nieprawidłowe, w szczególności opinia poddawała w wątpliwość legalność takich działań, zarówno co do charakteru zawieranych umów, jak i możliwości skutecznego wywiązania się gmin z zawieranych umów” – czytamy w raporcie Najwyższej Izby Kontroli.
Kontrole krzyżowe przeprowadzone w pięciu urzędach gmin, które zawarły porozumienia z KGHM, wykazały nieprawidłowości związane z naruszeniem procedur planistycznych.
“Porozumienia pomiędzy samorządami a KGHM, zawarte zostały z naruszeniem przepisów o planowaniu, w szczególności w zakresie finansowania przez KGHM poszczególnych elementów procesu dokonywania zmian w planach zagospodarowania przestrzennego, jak też w zakresie uzależniania otrzymania przez gminy środków finansowych z KGHM, od zrealizowania przez gminy określonych czynności z zakresu władztwa planistycznego. W ocenie NIK, zawieranie przez gminy porozumień z podmiotem gospodarczym, w których gminy oddają część swojego władztwa planistycznego temu podmiotowi, przerzucając na niego koszty związane ze zmianami studium oraz mpzp, nie tylko że było niezgodnie z przepisami ustawy o planowaniu, ale otrzymując wręcz wielomilionowe wsparcie od tego podmiotu, stawiają ten podmiot w uprzywilejowanej sytuacji, w porównaniu do innych podmiotów gospodarczych, które nie mają takich możliwości finansowych9…) W ocenie NIK udzielane darowizny przez KGHM gminom położonym na obszarze działalności tej Spółki, budzą wątpliwości co do ich rzeczywistej natury prawnej. Darowizny były bowiem pośrednio uzależnione od działań gmin w zakresie kształtowania gospodarki przestrzennej gminy zgodnej z planami inwestycyjnymi Spółki.” – raportuje NIK.
W gminie Żukowice wójt zawarł porozumienie i forsował korzystne dla KGHM zmiany mimo wyrażonego w głosowaniu sprzeciwu mieszkańców miejscowości Kamionna i Słone, sprzeciwiających się budowie szybu wdechowego w ich sąsiedztwie.
Łącznie KGHM sfinansował niezgodnie z prawem koszty zmiany studiów w łącznej wysokości 691,1 tys. zł.
NIK negatywnie ocenia również wprowadzone w spółce KGHM zmiany w polityce sponsoringowej. Firma zrezygnowała z przepisów zakazujących sponsorowania działalności politycznej oraz projektów, których prognozowana efektywność lub ekwiwalent reklamowy będą niższe od wartości umowy.
FOT. KGHM POLSKA MIEDŹ S.A.
Drukuj
Email
