W Polsce nigdy nie budowano tyle powierzchni przemysłowej i logistycznej, co teraz. Z danych CBRE wynika, że w 2018 r. do użytku trafiło 15,7 mln m2 hali fabrycznych i magazynów, co oznacza 17% wzrost podaży. Nowe obiekty często wyposażone są w nowoczesne technologie – wystarczy wspomnieć magazyn Amazona w Kołbaskowie pod Szczecinem, gdzie pracuje ponad 3 tys. robotów. Dla komfortu i wydajności pracy nie mniej istotne jest jednak nowoczesne oświetlenie. Poniżej tłumaczymy, czym powinno się ono charakteryzować.

Skąd tak duży popyt na powierzchnie przemysłowo-logistyczne? Czy w przyszłości rynek będzie rozwijał się w równie dynamicznym tempie?

Wśród najemców nowo budowanych hal i magazynów dominują klienci z branży retail, co nie powinno być zaskoczeniem ze względu na rosnący rynek zakupów on-line. To właśnie coraz większa popularność zakupów przez internet wymusza budowę coraz to nowych magazynów. 10 lat temu sklepy detaliczne były stosunkowo nieliczną grupą najemców i zajmowały zaledwie 1/3 całkowitej powierzchni przemysłowo-logistycznej we Wielkiej Brytanii – dziś wskaźnik ten wynosi 60%, właśnie ze względu na ich działalność w Internecie.

CBRE przewiduje się, że rynek magazynowy będzie się w przyszłości rozwijał w równie szybkim tempie. Deweloperzy śmiało inwestują więc w kolejne działki pod zabudowę. W Polsce najwyższy pobyt jest w okolicach Warszawy, środkowej części kraju oraz na Górnym Śląsku.

Jakie są oczekiwania nowych najemców?

W Palkowicach pod Łodzią powstaje kolejny – szósty już magazyn Amazona w Polsce. Jak zwykle będzie to na wskroś nowoczesny obiekt. Inteligentny system zarządzania budynkiem, roboty, czujniki ruchu, które umożliwią podział hali na strefy – wszystkie te technologie znają się pod jego dachem.

Nie wszystkie nowopowstające hale i magazyny są w takim stopniu zautomatyzowane. Najemcy oczekują jednak od deweloperów pewnych standardów, w tym nowoczesnych technologii. Można je podzielić na trzy zasadnicze kategorie:

• Technologie wspomagające wydajność i komfort pracy.
• Technologie ułatwiające zarządzanie budynkiem.
• Technologie, mające na celu redukcję kosztów utrzymania obiektu oraz ochronę środowiska.

Nowoczesne oświetlenie trudno jednak zakwalifikować do jednej z nich, bo tak naprawdę jest obecne we wszystkich tych obszarach. Jak to możliwe? Omówmy to punkt po punkcie.

• Nowoczesne oświetlenie LED wspomaga wydajność i komfort pracy, ponieważ w odróżnieniu od lamp fluorescencyjnych świeci światłem o widmie ciągłym, bardziej zbliżonym do warunków oświetleniowych, jakie panują na zewnątrz. Dodatkowo temperaturą barwową światła można swobodnie sterować i dostosowywać ją do swoich preferencji.
• Nowoczesne oświetlenie ułatwia zarządzanie budynkiem, bo steruje się nim z poziomu inteligentnego oprogramowania. W przypadku Philips Interact Industry jest to platforma Interact Iot, do której można mieć dostęp praktycznie na każdym komputerze czy urządzeniu mobilnym. Oprogramowanie daje wgląd w stan techniczny każdej oprawy i pozwala swobodnie nimi zarządzać. Co więcej, jeśli firma ma kilka magazynów w różnych miejscach, oświetleniem we wszystkich nich można sterować przy pomocy jednej aplikacji. Monitorować można nie tylko oprawy, ale także jakość powietrza albo zajętość określonych pomieszczeń. W tym celu należy uzupełnić system o specjalne czujniki, które będą zbierać interesujące nas informacje i przesyłać je do centralnego systemu.
• Nowoczesne oświetlenie LED jest w stanie zredukować koszty utrzymania obiektu, ponieważ technologia bazuje na diodach elektroluminescencyjnych, które pobierają kilkakrotnie mniej energii niż konwencjonalne źródła światła. W efekcie koszty oświetlenia mogą spaść nawet o 80%. W tym celu warto dodatkowo zainwestować w czujniki światła, które pozwolą podzielić przestrzeń na strefy. Więcej na temat tego, jak obniżyć koszty oświetlenia w hali przemysłowej można przeczytać tutaj.

Projektując oświetlenie nowej hali przemysłowej, warto mieć na uwadze wszystkie te możliwości. Nie trzeba od razu wdrażać wszystkich opisanych rozwiązań – wiele z nich to jednak bardzo przyszłościowa inwestycja.

3 poziomy projektowania oświetlenia w magazynie lub hali przemysłowej

Nie ma jednego skutecznego przepisu na oświetlenie powierzchni przemysłowej, bo każdy obiekt jest inny, a sami deweloperzy stosują bardzo różne strategie. Wyróżniliśmy zatem trzy poziomy projektowania oświetlenia przemysłowego, zaczynając od tych najbardziej bazowych, kończąc na ultranowoczesnych systemach.

Poziom 1: Energooszczędne oświetlenie zgodne z normami BHP (np. Oświetlenie LED CoreLine)

Oświetlenie hali musi być przede wszystkim bezpieczne dla pracowników, dlatego w pierwszej kolejności należy zadbać o to, aby każda ze stref magazynu czy hali (także wąskie przestrzenie pomiędzy regałami) była oświetlona równomiernym dobrej jakości światłem o parametrach zgodnych z wymogami  BHP i normami oświetleniowymi.

Oprawy LED to dziś tak naprawdę jedyny słuszny wybór. O tym, że emitują dobrej jakości, ciągłe światło i pobierają niewiele energii była już mowa. W tym miejscu warto jednak dodać, że są nie są kłopotliwe w konserwacji. Wszystko dzięki temu, że mogą świecić od kilku do nawet kilkunastu lat, więc nie trzeba ich często wymieniać.

Poziom 2: Energooszczędne oświetlenie zgodne z normami BHP z czujnikami ruchu (np. GreenWarehouse)

Współcześni najemcy oczekują od dewelopera, że będą mogli łatwo i szybko dostosować magazyn do swoich potrzeb. Trudno jednak to zrobić, gdy cała hala oświetlona jest jednolitym, jasnym światłem.

Jak wiemy oświetlenie magazynu może być bardziej elastyczne. Wystarczy przypomnieć czujniki ruchu, dzięki którym przestrzeń można podzielić na kilka stref. Oświetlenie nie musi działać we wszystkich nich jednocześnie. Będzie zapalać się dopiero, gdy w pobliżu pojawi się człowiek lub pojazd (np. wózek widłowy), nie marnując tym samym energii.

Jednocześnie warto zadbać, aby możliwe było także sterowanie temperaturą barwową światła. Firma dystrybuująca żywność zapewne będzie potrzebować innego rodzaju oświetlenia niż firma farmaceutyczna. Gdy będziemy mogli sterować oświetleniem przy pomocy smartfona lub innego kontrolera, dostosowanie warunków oświetleniowych do wymogów klienta zajmie nam kilka chwil.

Poziom 3: Energooszczędne oświetlenie zgodne z normami BHP z czujnikami ruchu i sensorami zbierającymi i magazynującymi dane (np. Interact Industry)

Dodatkową wartością dla najemcy może być zbieranie danych za pośrednictwem oświetlenia LED. Oprawy wchodzące w skład systemów takich jak Interact Industry są gotowe na implementację bardzo wielu rozwiązań IoT. Oprócz czujników ruchu mogą one współpracować z :

• Sensory, będące w stanie co do jednego człowieka policzyć, ilość osób w pomieszczeniu,
• Czujniki strumienia ciepła, dzięki którym stworzymy heatmapę obiektu.
• Czujniki czystości powietrza.
• Czujniki wilgotności powietrza.

Dane mogą nam pomóc np. prześledzić trasy, jakimi pracownicy poruszają się najczęściej. Wyciągnięte w ten sposób wnioski, mogą być impulsem do delikatnego przearanżowania magazynu, dzięki czemu praca będzie szybsza i wydajniejsza.

Wszystkie wymienione powyżej innowacje można oczywiście wdrażać stopniowo. Nie od razu trzeba przecież decydować się na montaż wszystkich dostępnych na rynku czujników. Warto jednak wybrać takie oprawy, które pozwolą nam na domontowanie tego typu rozwiązań w przyszłości.