Oglądanie wojny z perspektywy teatralnego fotela wydaje się bezpieczne i komfortowe. A jednak „Iliada. Wojna” w reżyserii Łukasza Kosa przez trzy godziny budzi grozę i zostawia ciary na całym ciele. Dla osób, które chciałyby przetestować to na własnej skórze mamy na przyszły weekend dwa podwójne zaproszenia do Teatru Modrzejewskiej. Gorąco polecamy jeden z najmocniejszych spektakli w repertuarze legnickiej sceny.

Wszyscy to znamy: historia wojny o piękną Helenę, żonę króla Sparty, którą Parys uwiódł i wykradł Menelaosowi. Aby ją odbić i pomścić męską dumę, achajska armia przypłynęła pod Troję, a potem przez dziesięć lat oblegała broniące się dzielnie miasto. W “Iliadzie” Homera szaleństwo wykrwawiających się wojsk znajdowało usprawiedliwienie w małostkowości bogów, którzy pociągali za sznurki w okrutnym theatrum wojny.

W uwspółcześnionej wersji tej samej opowieści, wyreżyserowanej w Legnicy przez Łukasza Kosa, odpowiedzialność za bezsensowny konflikt spada wyłącznie na ludzi: żądnych bogactw, kobiet, sławy, władzy lub pomsty. Wojna przypomina trudny do opanowania żywioł, a żołnierze są jednocześnie narzędziem zagłady i i jej ofiarami.Rolę bogów szafujących życiem śmiertelników, pełnią dowódcy – starcy w rodzaju bawiącego się plastikowymi żołnierzykami Nestora lub zapalczywe pyszałki podobne do Agamemnona. To oni układają strategie kolejnych ataków, podsycają w jednostkach drapieżne instynkty, strachem bądź oratorskimi sztuczkami powstrzymują flotyllę okrętów przed odpłynięciem do domu.

Autorzy legnickiej inscenizacji potraktowali opowieść spod Troi jako uniwersalny model wszystkich, także współczesnych, konfliktów wojennych. Achajowie i Trojanie noszą elementy zdekompletowanych mundurów różnych armii. Grający Achillesa Paweł Palcat ma na nagim torsie kolorowe plastry niczym stadionowi herosi XXI wieku. Rafał Cieluch (Eneasz, Ajax) – z brzuchem owiniętym elastycznym bandażem lub dyndającym na szyi kłem egzotycznego drapieżnika – wywołuje skojarzenia z amerykańskimi filmami o Wietnamie. A Robert Gulaczyk (Hektor), gdy zakłada kevlarowy hełmie i ciemne okulary – ze świeżymi zdjęciami z Ukrainy. W ten sposób widzowie przez trzy godziny obcują nie z fragmentem starogreckiej skamienieliny, lecz z żywym i jak najbardziej realnym zagrożeniem. A przejmujący, finałowy lament kobiet nad zwłokami Hektora zlewa się w pamięci z rozpaczą matek z Biesłanu, łzami ocalałych z rzezi Tutsi i muzułmanek ze Srebrenicy.

Znakomite aktorstwo niesie ten spektakl. W obsadzie nie ma słabych punktów. Mocno zapada w pamięć zaskakująca, zagubiona i przestraszona, Helena w interpretacji Anity Podbdęniak. Nieobliczalny Achilles Pawła Palcata, z taką naturalnością przechodzący od złowróżebnego spokoju do morderczej furii. Zafascynowana toczonymi przez mężczyzn wojnami branka Chryzejda (Gabriela Fabian), dla której powrót do ojca oznacza koniec przygód. Demoniczny Hektor (Robert Gulaczyk). I jego pogodzona z losem Piastunka (Małgorzata Urbańska). Upokorzony, stający nago przed własnym wojskiem Agamemnon (Rafał Cieluch). Popalający cygara Nestor, zagrany z subtelnym komediowym rysem przez Bogdana Grzeszczaka. Albert Pyśk, gdy jako Patrokles nakłada złotą zbroję, a oniryczne, transowe ruchy upodabniają do do wielorękiego hinduskiego bóstwa. I Priam z głową w glinie. Kiedy Paweł Wolak ściszonym głosem opowiada jego rozpacz, na widowni panuje tak nabożna cisza, że można by ją kroić i obok metra wystawić w Sevres za wzór.

Znakomity, mocny, fascynujący spektakl. „Iliada.Wojna” wg „Homera, Iliady” Alessandra Baricco, reżyseria: Łukasz Kos. 20, 21 lutego (sobota, niedziela) godzina 19:00, Scena Gadzickiego. Bilety: 27/16 zł.

Piotr Kanikowski

FOT. KAROL BUDREWICZ

INFORMACJA i REZERWACJA: bilety@teatr.legnica.pl, tel. 76/72 33 505. Kasa jest czynna od poniedziałku do piatku w godz. 10-16 w Teatrze Modrzejewskiej (Rynek 39) oraz na godzinę przed spektaklem w miejscu jego grania.

Mamy do rozdania po jednym dwuosobowym zaproszeniu 20 lutego i niedzielę 21 lutego. Zainteresowanych prosimy o mejle z tytułem „Iliada. Wojna. 20” lub „Iliada. Wojna. 21” na adres: konkursy@24legnica.pl. W treści proszę podać swoje imię i nazwisko. Zwycięzców powiadomimy pocztą elektroniczną, ale numer telefonu ułatwi kontakt.