Miesiące lipiec i sierpień to okres żniw a tym samym początek okresu wzmożonej pracy w rolnictwie, niekiedy wykonywanej do późnych godzin nocnych. Osoby nie znające specyfiki pracy na roli powiedzą, że przecież postępująca mechanizacja rolnictwa, maszyny które praktycznie same się obsługują, otrzymywane dopłaty unijne, w znacznej mierze ułatwiają i usprawniają prace rolnikom. Nietrudno się nie zgodzić z takimi opiniami. Jednak rolników, którzy mogą pochwalić się nowoczesnym, bezpiecznym sprzętem rolniczym jest znacznie mniej, niż rolników, których areał gospodarstwa pozwala jedynie na zapewnienie podstawowych potrzeb rodziny, a sama praca wykonywana jest na przestarzałym, w miarę możliwości finansowych, naprawianym we własnym zakresie sprzęcie.
Zróżnicowanie wśród rolników pod względem wyposażenia gospodarstw, stanu maszyn rolniczych, widać najlepiej podczas wizytacji indywidualnych gospodarstw rolnych np. w ramach Akcji Żniwa, która i w tym roku została przeprowadzona przez inspektora KRUS PT w Legnicy i Radcę PIP Oddział w Legnicy na terenach Gmin Zagrodno, Paszowice i Męcinka, czyli na terenie tych gmin, w których rolnicy w ubiegłym roku, najczęściej ulegali wypadkom. Pomimo poprawy warunków pracy na wsi, zagrożenia wypadkowe w gospodarstwach rolnych nadal występują, a rolnicy każdego dnia ulegają wypadkom, niekiedy wypadkom ze skutkiem śmiertelnym, tak jak to miało miejsce w podłomżyńskich Zawadach.
Rolnik wykonujący prace polowe spadł z ciągnika i został przejechany przez ciężką maszynę wraz z prasą. Zginął na miejscu. Śledztwo w tej sprawie prowadzi łomżyńska prokuratura.
Prokuratura Rejonowa w Łomży nadzoruje postępowanie w sprawie wypadku do którego doszło w dniu 9 sierpnia 2017 w miejscowości Zawady na skraju ulicy Konarskiej. 59-letni Waldemar K. wykonując prace polowe ciągnikiem z prasą kostkującą przy wykonywaniu manewrów tymi maszynami spadł z ciągnika i został przejechany przez ciągnik z prasę. W wyniku tego wypadku doznał licznych złamań kości czaszki, żeber oraz obrażeń wewnętrznych klatki piersiowej co spowodowało zgon. O wypadku policja została powiadomiona przez osobę przejeżdżającą w pobliżu tego pola – informuje Prokuratura Okręgowa w Łomży.
Pomimo, że liczba wypadków z roku na rok spada – statystyki wypadkowe alarmują, iż częstą przyczyną wypadków przy pracy rolniczej są zaniedbania i niedopatrzenia, które przy odpowiedniej wiedzy można byłoby wyeliminować. Najczęściej dostrzeganymi zagrożeniami podczas tegorocznej Akcji żniwa były pracujące kombajny bez osłon na przekładniach pasowych napędów hedera i urządzeń tnących, brak osłon lub uszkodzone osłony na wałkach przekaźnika mocy, wadliwe sprzęganie ciągników z przyczepami i maszynami rolniczymi, zły stan techniczny przyczep, ciągniki bez kabin lub ram ochronnych, udział dzieci przy obsłudze ciągników, zły stan instalacji elektrycznej.
W czasie wizytacji zwracano uwagę, także na przestrzeganie zasad bezpiecznego transportu zarówno osób jak i ładunków (np. słomy czy zboża). Przypominano o stosowaniu odpowiedniej długości drabiny, która powinna być na czas transportu przymocowana do burty przyczepy, a która ma za zadanie ułatwić wchodzenie i schodzenie z przyczepy. Nie należy dopuszczać do jazdy osób na przewożonym ładunku, błotnikach czy zaczepach.
Zamocowana na stałe drabinka wejściowa często prowokuje osoby postronne do wchodzenia na pomost kombajnisty podczas pracy kombajnu. Takie postępowanie, akceptowane przez kombajnistę prowadzi do zagrożenia upadkiem pod kombajn i w konsekwencji przejechania. Pamiętajmy, że na kombajnie nie ma miejsca dla dodatkowej osoby. Szczególnie rygorystycznie powinno się przestrzegać zasad ostrożnej jazdy, zwłaszcza z ładunkiem, po nierównościach i pochyłościach; zbyt duże pochyłości (powyżej 100 – 120) trzeba omijać z racji groźby wywrócenia się pojazdu. Na przewożonym ładunku nie można pozostawiać luźno rzuconych narzędzi, które spadając mogłoby spowodować wypadek. Niezbędne jest używanie ściągaczy taśmowych przy zabezpieczaniu przewożonego ładunku przed spadnięciem podczas transportu.
Używane maszyny do prac żniwnych, różnią się stopniem złożoności, sposobem napędzania mechanizmów roboczych od innych używanych w rolnictwie.. Duże niebezpieczeństwo ciężkiego wypadku wynika z możliwego kontaktu człowieka z różnego rodzaju mechanizmami ruchomymi, stanowiącymi konstrukcję maszyn. Mechanizmy ruchome w kontakcie z człowiekiem mogą spowodować bezpośrednie pochwycenie części ciała lub jego wciągnięcie przez elementy ubioru roboczego.
Zagrożenie ciężkim wypadkiem dotyczy w szczególności dzieci do lat 15 z tego względu nie należy powierzać dzieciom prac związanych z obsługą maszyn. Dzieci traktują maszyny jako przedmiot i miejsce zabawy, a nieznajomość zasad funkcjonowania mechanizmów stanowiących konstrukcję maszyn może prowadzić do ciężkich urazów, a nawet śmierci. W tym miejscu pragniemy przypomnieć o ubezpieczeniu dzieci rolników od następstw nieszczęśliwych wypadków, którym objęte są wyłącznie dzieci rolników (do ukończenia 16 roku życia) pozostające we wspólnym gospodarstwie domowym z rodzicami bądź opiekunami prawnymi, z których przynajmniej jedno podlega ubezpieczeniu społecznemu rolników w pełnym zakresie. Wszelkie informacje dotyczące ubezpieczenia dzieci dostępne są na stronach internetowych www.krus.gov.pl i www.fsusr.gov.pl oraz pod nr telefonu 22 745 13 40.
Upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach wypadkowych przez KRUS jest jednym z podstawowych sposobów zapobiegania wypadkom przy pracy rolniczej. Jednak sama znajomość przepisów BHP nie zastąpi rozsądku, wyobraźni i odpowiedzialności człowieka.

Materiały źródłowe: www.ciop.pl www.eostroleka.pl  Opracowała: Elżbieta Cieślak/ KRUS

FOT. PIOTR KANIKOWSKI