Ósmy w historii legnickiego teatru objazd w dorocznym programie Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego Teatr Polska artyści Modrzejewskiej odbędą wirtualnie. Kilkoma kamerami sfilmowali, po czym zmontowali nagranie spektaklu, który w dniach od 24 listopada do 1 grudnia będzie udostępniany w sieci publiczności domów kultury siedmiu miast, które są partnerami programu.

Pierwotnie legnicki objazd miał się rozpocząć 9 listopada w Brzegu Dolnym. Pandemiczne zamknięcie dla publiczności ośrodków kultury na planowanej trasie wymusiło zmiany w programie. Twórcy Teatru Modrzejewskiej nakręcili i zmontowali “Wierną watahę”, by umożliwić jej udostępnianie w sieci w trybie online. Podczas dwóch dni zdjęciowych na Scenie Gadzickiego za kamerami stanęli: Karol Budrewicz (szef ekipy realizatorów filmowej wersji przedstawienia – na zdjęciu obok), Bartosz Bulanda, Maciej Wilczyński oraz Przemysław Łyskawa. Montażu pod okiem autorów i reżyserów spektaklu, legnickiego duetu aktorów, dramatopisarzy i reżyserów Pawła Wolaka i Katarzyny Dworak-Wolak (PiK), dokonał Karol Budrewicz, udźwiękowienie całości było dziełem Andrzeja Janigi.

Udostępnianie sfilmowanego przedstawienia będzie możliwe za pośrednictwem specjalnie utworzonej witryny wirtualnamodrzejewska.pl po przekazaniu domom kultury indywidualnych i jednorazowych kodów dostępu, które te rozdysponują wśród widzów (przewidziano po sto kodów-biletów dla każdej emisji). Każdorazowo emisje rozpoczną się o godz. 18.00. W tym trybie “Wierną watahę” obejrzą kolejno widzowie w: Chojnowie (24 listopada), Bogatyni (25), Brzegu Dolnym (27), Głogowie (28), Żarach (29), Złotoryi (30) oraz w Bolesławcu (1 grudnia). Bezpośrednio po spektaklu wyemitowana zostanie także rozmowa z jego twórcami, duetem PiK, którą przeprowadził dyrektor legnickiego teatru Jacek Głomb (na zdjęciu obok).

Autorsko zrealizowany (premiera 2018) spektakl legnickiego duetu aktorów, dramatopisarzy i reżyserów Pawła Wolaka i Katarzyny Dworak-Wolak (PiK), finalistów 11. edycji Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej i laureatów Alternatywnej Nagrody Dramaturgicznej (2018) za tekst sztuki, to szósty autorski spektakl w dorobku duetu PiK i czwarty zrealizowany na macierzystej scenie legnickiego Teatru Modrzejewskiej. W poetyckim klimacie mrocznej baśni, w stylizacji nawiązującej do antycznej tragedii, w efektownej oprawie graficznej i dźwiękowej, legniccy twórcy stworzyli pełen emocji spektakl opowiadający o wysokiej cenie buntu przeciw społecznie uświęconym regułom, których źródłem jest wiara zredukowana do obrządku i tradycji. W efekcie jesteśmy świadkami przemocy wymuszającej zachowanie status quo ludzkiego stada.

Akcja toczy się w małym miasteczku, w którym dwie rodziny od pokoleń oddają swoich synów na służbę Kościołowi żyjąc w przekonaniu, że właśnie ten rytuał chroni lokalną społeczność od wojen, zarazy i innych nieszczęść. Pojawia się problem, gdy kolejno rodzą się wyłącznie córki, a dziewczynka wyznaczona na świętą odkrywa w sobie rodzącą się kobiecość i nie ma ochoty, by składano ją w ofierze.

Nierozładowane napięcie i podskórny lęk przeżerają dusze i ciała mieszkańców miasteczka. Odsłania się ciemna strona ich natury. Świat kręci i wiruje. Nieszczęście wisi w powietrzu. Tata zdradza żonę ulegając swojej bezpłodnej szwagierce. Matka przemienia się w drapieżną wilczycę i wykorzystuje szwagrów do zemsty na niewiernym mężu. Z ofiary staje się katem. Instynkty przejmują kontrolę nad ludźmi, którzy niczym zwierzęta wpadają w orgiastyczny szał.

Jolanta Kowalska, Dialog: “Fatum, jakie ciąży nad losem bohaterów, jest uderzająco zmysłowe: miewa kolor krwi, wilgotną miąższość ziemi lub odór gnojówki. Każdy szczegół może stać się znakiem, posłańcem złej nowiny, zwiastunem tego, co nieuchronne. W tak skondensowanej wizji rzeczywistości szczególnie wyraziście rysują się linie konfliktów pomiędzy jednostką i gromadą.”

Piotr Kanikowski, 24legnica.pl: “Oprawa dźwiękowa współgra z mocno zrytmizowanym tekstem sztuki, “stukotliwym” od krótkich fraz i powtórzeń. Transowy polifoniczny śpiew – jak z cerkiewnych nabożeństw albo indiańskich ceremonii – przechodzi płynnie w zwierzęce skowyty, pohukiwania, dyszenie, postukiwania. Szamaństwo. Akustyczno-wizualna psychodelia. A im bliżej finału, tym mroczniej, aż po oniryczne sceny, w których ludzie przemieniają się w zwierzęta, zwierzęta w ludzi, a woda miesza się z krwią.”

Grzegorz Ćwiertniewicz, Teatr dla Was: “Wartością tej inscenizacji jest prostota. I to właśnie ona nie pozwala uznać tego spektaklu tylko za dobry. W prostocie tej zawiera się cała magiczność przedstawienia. Czyni go niezwykle szczerym i prawdziwym. Dzięki niej widz może mieć wrażenie, że odbywa podróż do bardzo odległych czasów, by wsłuchać się w historię, w której dużo z ludowości.”

Muzykę do legnickiego spektaklu stworzył Jacek Hałas we współpracy z Albertem Pyśkiem, scenografia jest dziełem Piotra Tetlaka, kostiumy – Natalii Rejszel, choreografia – Jakuba Lewandowskiego. Ilustratorka Justyna Sokołowska przygotowała efektowne wizualizacje. Sztukę prezentowano nie tylko na macierzystej scenie w Legnicy, ale także na Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona” w Zabrzu, na XII Bytomskiej Jesieni Literackiej. W 2019 roku “Wierna wataha” otwierała festiwal R@Port w Gdyni.

W dorocznej ankiecie miesięcznika Teatr „Najlepszy, najlepsza, najlepsi w sezonie 2018/2019”w kategorii „najlepsza rola kobieca” duet Anna Jazgarska i Zbigniew Majchrowski wskazał na Katarzynę Dworak-Wolak za rolę, którą zagrała w tym spektaklu. Inscenizowane czytania dramatu miały miejsce podczas festiwalu R@Port w Gdyni oraz w Teatrze Dramatycznym w Warszawie w ramach Laboratorium Dramatu. Tekst sztuki opublikował miesięcznik Dialog (1/2018), zawiera go także Antologia Agencji Dramatu i Teatru (ADiT) “Polska jest mitem. Nowe dramaty”.

Grzegorz Żurawiński, @kt Legnicka Gazeta Teatralna

FOT. KAROL BUDREWICZ/ TEATR MODRZEJEWSKIEJ