Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji wszczęło procedury, które mają doprowadzić do unieważnienia 17 decyzji Wojewody Dolnośląskiego z lat 2000-2004, na mocy których parafie z Diecezji Legnickiej bezprawnie otrzymały ponad 450 hektarów ziemi z zasobów Agencji Nieruchomości Rolnych.

Zgodnie z ustawą z 1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego, parafie, które po wojnie podjęły działalność na Ziemiach Zachodnich i Północnych mogły na swój wniosek nieodpłatnie otrzymać do 15 ha gruntów rolnych z  zasobów Własności Rolnej Skarbu Państwa. W  przypadku 17 decyzji z lat 2000-2004 Wojewoda Dolnośląski przekroczył ów limit, rażąco naruszając przepisy ustawy.

Sprawa nie jest nowa, choć do tej pory zarówno Kościół, jak i ministerstwo wolały o niej milczeć. Jeszcze w latach latach 2008-2009 Grzegorz Schetyna jako ówczesny Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdził nieważność w całości lub w części decyzji administracyjnych Wojewody Dolnośląskiego, na mocy których parafie katolickie należące do Diecezji Legnickiej wzbogaciły się o nienależne im grunty. Dotyczy to m.in. Parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Krotoszycach, Parafii Św. Maksymiliana Marii Kolbe w Lubinie, Parafii Świętej Trójcy w Zimnej Wodzie, Parafii Św. Andrzeja w Męcince, Parafii Św. Apostołów Piotra i Pawła w Chojnowie. Zakwestionowane grunty znajdują się na przykład w gminach Ścinawa, Rudna, Jerzmanowa, Radwanice, Chocianów (szczegółowy wykaz zamieszczamy pod tekstem).

- Diecezja Legnicka zwróciła się do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z wnioskami o ponowne rozpatrzenie sprawy w odniesieniu do wszystkich wskazanych wyżej decyzji – informuje nas Artur Koziołek, rzecznik prasowy Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, które przejęło kompetencje po likwidacji MSWiA.

13 stycznia 2011 roku Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji umorzył postępowanie z wniosku Diecezji Legnickiej w jednej z 17 wyżej wymienionych spraw, uznając, że to nie diecezja, ale konkretne parafie mogą być stronami w tym sporze.

Diecezja Legnicka nie pogodziła się z taką konkluzją i wniosła sprawę do sądu. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie ze względów formalnych stwierdził nieważność decyzji szefa MSWiA z 13 stycznia 2011 roku.

- MAC przygotował projekt nowej decyzji Ministra Administracji i Cyfryzacji, uwzględniający wspomniany wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Projekt ten został przedstawiony do podpisu elektronicznego Panu Michałowi Boniemu, Ministrowi Administracji i Cyfryzacji – informuje Artur Koziołek. – W pozostałych 16 sprawach wnioski Diecezji Legnickiej nie zostały dotychczas rozpatrzone, przyjmując założenie, że prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w jednej sprawie, potwierdzający ewentualnie legalność proponowanego rozstrzygnięcia Ministra Administracji i Cyfryzacji, umożliwi wydanie kolejnych rozstrzygnięć w sprawach, co do zasady o tożsamym stanie faktycznym i prawnym. Przyjęcie wspomnianego założenia prowadzi do sytuacji, że ewentualne skargi Diecezji Legnickiej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na decyzje Ministra Administracji i Cyfryzacji w omawianych 16 sprawach ? nie będą prawnie skuteczne – wyjaśnia rzecznik ministerstwa.

Gdy decyzje MAC będą prawomocne, umożliwią Agencji Nieruchomości Rolnych działania w celu odzyskania od parafii nieprawnie przekazanych im gruntów.

FOT. KANCELARIA PREZESA RADY MINISTRÓW

Których decyzji Wojewody Dolnośląskiego, których parafii i których nieruchomości dotyczy spór?

Decyzje Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdzały nieważność:

1. decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 2 października 2003 r. przekazującej Parafii Katolickiej p.w. Wniebowzięcia NMP w Krotoszycach nieruchomość rolną położoną w obrębie Dłużyna Dolna, Gmina Pieńsk o powierzchni 6,3161 ha;
2. decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 24 maja 2000 r. w części dotyczącej przekazania nieodpłatnie na współwłasność Parafii Katolickiej p.w. Św. M.M. Kolbe w Lubinie udziału w wysokości 1/17 części nieruchomości rolnych położonych w obrębie Tymowa, który to udział stanowi około 14,03 ha;
3. decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 7 marca 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania Parafii Katolickiej p.w. Św. Józefa Oblubieńca NMP w Starych Bogaczowicach udziału w wysokości 8086/10000 części własności nieruchomości rolnych o powierzchni 18,55 ha, położonych w obrębie Rudna, Gmina Rudna;
4. decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 6 marca 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania Parafii Katolickiej p.w. MB Częstochowskiej w Gromadce udziału w wysokości 555/10000 nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni 79,39 ha, położonych w obrębie Bierna, Gmina Sulików;
5. decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 1 kwietnia 2003 r. przekazującej nieodpłatnie Parafii Katolickiej p.w. Św. Jacka w Pogorzeliskach i Parafii Katolickiej p.w. Narodzenia NMP w Chocianowcu udziały w wysokości po 1/2 części własności nieruchomości rolnych położonych w obrębie Nawojów Śląski, Gmina Lubań, o łącznej powierzchni 8,24 ha;
6. decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 2 października 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania Parafii Katolickiej p.w. Bożego Ciała w Szklarskiej Porębie udziału w wysokości 1/8 części własności nieruchomości rolnych położonych w obrębie Miłoszów, Gmina Leśna, o łącznej powierzchni 44,25 ha;
7. decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 1 sierpnia 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania nieruchomości rolnej położonej w obrębie 02 – Gaiki – Potoczek, Gmina Jerzmanowa,o powierzchni 92,4404 ha, na współwłasność Parafii Katolickiej p.w. Św. Antoniego Padewskiego w Piechowicach w 1/7 części i Parafii Katolickiej p.w. Św. Piotra i Pawła Apostołów w Jeleniej Górze w 1/7 części;
8. decyzji Wojewody Dolnośląskiego z dnia 1 kwietnia 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania na własność Parafii Katolickiej p.w. Wniebowzięcia NMP w Zbylutowie udziału w wysokości 4948/10000 części nieruchomości rolnych położonych w obrębie Radostów Średni, Gmina Lubań, o łącznej powierzchni 30,3164 ha i w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania na własność Parafii Katolickiej p.w. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Mysłakowicach udziału w wysokości 4948/10000 części nieruchomości rolnych położonych w obrębie Radostów Średni, Gmina Lubań o łącznej powierzchni 30,3164 ha;
9. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 1 kwietnia 2004 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania na współwłasność Parafii Katolickiej p.w. Św. Augustyna w Ciechanowicach udziału w wysokości 7669/10000 części nieruchomości rolnej położonej w obrębie Kościelnik Górny, Gmina Leśna o powierzchni 19,5579 ha;
10. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 2 października 2003 r. przekazującej nieodpłatnie na współwłasność Parafii Katolickiej p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego w Brunowie i Parafii Katolickiej p.w. Trójcy Świętej w Zimnej Wodzie udziały w wysokości po 1/2 w nieruchomościach rolnych o łącznej powierzchni 9,63 ha, położonych w obrębie Milęcice, Gmina Lubomierz;
11. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 1 grudnia 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania Parafii Katolickiej p.w. Wniebowzięcia NMP w Szczawnie Zdroju udziału w wysokości 1/22 własności nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni 334,26 ha, położonych w obrębie Nowa Kuźnia, Gmina Radwanice;
12. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 13 marca 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania nieruchomości rolnych o łącznej powierzchni 322,38 ha położonych w obrębie Pogorzeliska, Gmina Chocianów, na współwłasność w 376/1000 części Parafii Katolickiej p.w. Św. Andrzeja w Męcince i 465/10000 części Parafii Katolickiej p.w. Narodzenia NMP w Osieku Łużyckim oraz 465/10000 części Parafii Katolickiej p.w. Św. Bartłomieja w Wojciechowie;
13. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 2 października 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania na współwłasność Parafii Katolickiej p.w. Narodzenia NMP w Sadach Górnych nieruchomości rolnej o powierzchni 4,48 ha, położonej w obrębie Wojciechów, Gmina Lubomierz;
14. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 5 marca 2003 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania na współwłasność Parafii Katolickiej p.w. Św. Katarzyny w Rudzicy 4385/10000 części nieruchomości rolnych o powierzchni łącznej 34,2 ha, położonych w obrębie Radzimów, Gmina Sulików;
15. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 1 marca 2004 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania na współwłasność Parafii Katolickiej p.w. Św. Ap. Piotra i Pawła w Lipie Jaworskiej udziału w wysokości 7477/10000 nieruchomości rolnych oznaczonych jako działki ewidencyjne Nr 506/1, AM-2 o powierzchni 10,73 ha i Nr 500/1, AM-2 o powierzchni 9,09, położonych w obrębie Smolnik, Gmina Leśna;
16. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 17 listopada 2004 r. w części dotyczącej nieodpłatnego przekazania nieruchomości rolnej położonej w obrębie Pławna, Gmina Lubomierz, o powierzchni 60,28 ha na współwłasność w 2458/10000 części Parafii Katolickiej p.w. Św. Ap. Piotra i Pawła w Chojnowie i w 386/10000 części Parafii Katolickiej p.w. Św. Franciszka z Asyżu w Jerzmankach.
17. Wojewody Dolnośląskiego z dnia 5 grudnia 2003 r. przekazującej nieodpłatnie na współwłasność Parafii Katolickiej p. w. Trójcy Świętej w Zimnej Wodzie oraz Parafii Katolickiej p. w. Podwyższenia Krzyża Sw. w Brunowie udziały w wysokości po 4810/10000 części ułamkowej nieruchomości rolnej o powierzchni całkowitej 31,1837 ha, położonej w Obrębie Buczyna, Gmina Radwanice.