W czwartej edycji Emocji, wyróżnień Radia Wrocław Kultura przyznawanych dolnośląskim artystom, animatorom życia kulturalnego za mijający sezon, w kategorii Teatr laureatem został „Popiół i diament – zagadka nieśmiertelności”. Nagrodzono „pięciogwiazdkowe spotkanie z upiorami, duchami i mitami, okazałe brzmieniowo, wizualnie, znaczeniowo oraz aktorsko” widowisko Teatru Modrzejewskiej w Legnicy.
Dramat Małgorzaty Sikorskiej-Miszczuk „Popiół i diament – zagadka nieśmiertelności” w reżyserii Marcina Libera to – jak pisał jeden z recenzentów – „kolejny strzał w dziesiątkę, wtrąca się i prowokuje do dyskusji”. Nieprzypadkowo premiera na legnickiej Scenie Gadzickiego odbyła się 11 listopada 2018, gdy kraj świętował 100-lecie odzyskania niepodległości.
Artystyczny duet Sikorska-Miszczuk i Liber postanowił przyjrzeć się Polsce na nowo, korzystając z wątków słynnej powieści Andrzejewskiego i wielkiego filmu Wajdy. Efektem jest widowiskowy, szyderczo bolesny, wręcz oszalały danse macabre wokół trumien, które dzielą Polaków. Bo rzecz dzieje się w kraju, który stał się „pułapką na żywych zastawioną przez umarłych”. Nadal rządzą nim demony przeszłości, ciągle z nimi gramy w berka i tańczymy chodzonego.
Magda Piekarska, Gazeta Wyborcza Wrocław: “To przedstawienie jest jak pełen rozpaczy desperacki gest ludzi, którzy wciąż jeszcze wierzą w potęgę literatury, filmu, teatru. Patrzcie i uczcie się z tego wszyscy – zdają się mówić Sikorska-Miszczuk wraz z Liberem – w tekstach kultury znajdziecie ważne pytania i ostrzeżenia, których nie sposób lekceważyć.”
Katarzyna Flader-Rzeszowska, Teatr: „Zagadka nieśmiertelności” to tytuł filmu Tony’ego Scota o wampirzycy, która od wieków żywi się krwią kochanków, skazując ich tym samym na szybkie starzenie i śmierć. Kto jest według Libera ową narodową wampirzycą? Nasi zmarli? Nasza przeszłość? Polska? Kto nie pozwala nam żyć i skazuje na szybkie umieranie? Jaka siła każe nam przy każdej porażce, jak przypominają szarfy na wieńcach pod trumną Wajdy, infantylnie skandować „Polacy, nic się nie stało!”?”
Piotr Kanikowski, 24legnica.pl: “Zaczerpnięta z Wajdy opowieść o udanym (ostatecznie) zamachu i nieudanej miłości to nie więcej niż patyk, którym Liber i Sikorska-Miszczuk manewrują w wirującym bębnie czasu. Zręcznie nawijają na nią kolejne warstwy i nieoczywiste sensy. Mówią o wielu rzeczach jednocześnie, zmieniając tonacje i nastroje. Balansują między apokaliptycznymi diagnozami a ironią; między śmiechem a śmiertelną powagą.”
Kamila Łapicka, zteatru.pl: “Tak, jak po wyjściu z filmu Wajdy, po zakończeniu spektaklu Libera, każdy musi spróbować postawić własną diagnozę, przyglądając się także sobie i swojemu postępowaniu w czasach wolności. Jedyny teatr w Legnicy po raz kolejny stawia ważne pytania w niebanalnej artystycznej formie.”
Do tegorocznej Emocji Radia Wrocław Kultura nominowanymi byli także: legnickie „Wyzwolenia” Magdy Drab w reżyserii Piotra Cieplaka, Agata Kucińska, „Motyl” Wrocławskiego Teatru Lalek oraz Instytut Grotowskiego we Wrocławiu. To już druga Emocja, którą przyznano legnickiemu teatrowi. W 2016 roku Teatr Modrzejewskiej zdobył ją „za aktorski kunszt i równie ważną świeżość ekspresji, wzorową współpracę zespołu złożonego z indywidualności, zwłaszcza w spektaklach “Iliada. Wojna” oraz “Car Samozwaniec, czyli polskie na Moskwie gody”.
Grzegorz Żurawiński, @kt Legnicka Gazeta Teatralna
FOT. KAROL BUDREWICZ