Ból to alarm, że coś niedobrego dzieje się w naszym organizmie. Ból ostrzega nas przed poważniejszymi konsekwencjami dalszych zaniedbań zdrowia. Najczęściej spotykane dolegliwości bólowe to bóle głowy. Odczuwa je ok. 65 % pacjentów. Na szczęście ból głowy w większości przypadków jest zjawiskiem niegroźnym, a tylko w nielicznych przypadkach świadczy o procesie chorobowym zagrażającym zdrowiu i życiu.
Podstawą w diagnostyce nie są badania dodatkowe (np. obrazowe głowy), a precyzyjnie zebrany wywiad i badanie przedmiotowe. Należy określić czy ból głowy ma charakter pierwotny czy wtórny. Ból głowy, który jest ostry, przeszywający, o znacznym nasileniu i wystąpił pierwszy raz w życiu, zazwyczaj jest sprawą pilną i wymaga niezwłocznego zgłoszenia się do szpitala. Natomiast przewlekłe, nawracające bóle głowy powinny być diagnozowane ambulatoryjnie. Wśród niespowodowanych inną chorobą, czyli pierwotnych bólów głowy, najczęściej występuje migrena oraz napięciowe bóle głowy. Do wtórnych bólów głowy, które są objawem innego schorzenia zalicza się zatokowy ból głowy, pourazowe bóle głowy, związane z chorobami naczyniowymi, zatrucia chemiczne, choroby uszu, oczu, nosa, zębów, szyi i kręgosłupa. Natychmiastowy kontakt z lekarzem jest konieczny kiedy bólowi głowy towarzyszą nudności, wymioty, nadmierna senność, światłowstręt, sztywność karku, zaburzenia widzenia, osłabienie siły kończyny lub zaburzenia czucia kończyny a ból głowy ma charakter nagły i nie ustępuje po lekach przeciwbólowych.
Pierwotne bóle głowy to takie, których przyczyny nie możemy w pełni wytłumaczyć i do nich zaliczamy m.in. migrenę, napięciowe bóle głowy oraz klasterowy ból głowy.
Migrenowy ból głowy najczęściej koncentruje się w okolicach skroni, jest tętniący, narastający i może trwać od kilku godzin do 72 godzin. Oprócz bólu, migrenie towarzyszy tzw. aura tj. światłowstręt, nadwrażliwość na dźwięk i nudności.
Napięciowe bóle głowy są symetryczne, nierzadko obejmują całą głowę, określane są jako ból uciskający i ciągły, bez aury, ale także ze światłowstrętem i dźwiękowstrętem. Napięciowe bóle głowy nie uniemożliwiają wykonywania umiarkowanego wysiłku fizycznego.
Klasterowy ból głowy najczęściej dotyczy mężczyzn i określany jest jako nagły i bardzo silny. Zazwyczaj zaczyna się w okolicach oczodołu lub szczęki i promieniuje na połowę twarzy. Może mu towarzyszyć łzawienie z oczu, nudności, obrzęk powiek i zatkanie nosa. Może trwać od 15 do kilkudziesięciu minut, ale też może szybko ustąpić.
Bardzo ważną sprawą w zapobieganiu pierwszych bólów głowy jest samoocena z zapisywaniem daty i godziny wystąpienia bólu oraz okoliczności poprzedzających moment wystąpienia. Pozwala to zanotować jakie czynniki zewnętrzne lub pokarmy mogą wpływać na występowanie bólów głowy. Metody leczenia można podzielić na dwie grupy, tj.: doraźne leczenie przeciwbólowe (NLPZ) i leczenie profilaktyczne. Stosuje się tu tryptofany przerywające napad migrenowy, leki przeciwdepresyjne a czasem korzystne jest stosowanie leków przeciwpadaczkowych. Za ważną metodę leczenia uznajemy metody behawioralne i rehabilitacyjno-relaksujące. Uwagę należy zwrócić na dietę i wyeliminować pokarmy mogące wywołać bóle głowy.
Pacjentów z bólami głowy zapraszamy do Poradni Neurologicznej Centrum Medycznego
w Legnicy przy ul. J. Libana 7, budynek B, tel. 76 743 98 65 oraz do Działu Rehabilitacji w budynku A tel. 76 723 38 28.
Porady neurologiczne świadczone są w ramach abonamentów prywatnych ubezpieczycieli
i odpłatnie, a zabiegi rehabilitacyjne także w ramach NFZ.
lek. Helena Kwakszyc
specjalista neurolog