Na obecnym etapie rozwoju człowieka pierwotne funkcje włosa, takie jak termoregulacja, ochrona przed szkodliwymi czynnikami czy narząd dotyku tracą na znaczeniu. Zwiększa się natomiast coraz bardziej znaczenie psychospołeczne włosów jako ozdoby i wyznacznika dbałości o wygląd zewnętrzny. Dlatego wypadanie włosów jest częstym problemem, z jakim zgłaszają się do dermatologa zaniepokojeni pacjenci.
Każdy mieszek włosowy odbywa regularny cykl wzrostu i wypadania włosa. Wyróżnia się trzy fazy powyższego cyklu:
- wzrostu (anagen) trwa 3-6 lat i 80-85 proc. włosów znajduje się w tej fazie
- inwolucji (katagen) faza przejściowa, włos przestaje rosnąć, koniec włosa przybiera kształt maczugi, trwa ok. 2 tyg.
- spoczynku (telogen)-na końcu tej fazy dochodzi do wypadnięcia włosa, trwa 2-4 miesiące, 10-20 proc. włosów znajduje się w tej fazie.
Wypadanie włosów jest więc procesem fizjologicznym. Jest ono szczególnie widoczne podczas mycia i czesania. Dzienna utrata włosów nie powinna przekraczać 70-100 włosów. Zwiększone wypadanie włosów odbywa się okresowo, na wiosnę i jesienią. Pierwsze fizjologiczne łysienie pojawia się u noworodków. Kolejne zachodzą u nastolatków w okresie pokwitania, u kobiet po przebytej ciąży, odstawieniu tabletek antykoncepcyjnych, a także u starszych kobiet w okresie pomenopauzalnym.
O nadmiernym wypadaniu włosów mówimy wtedy kiedy wypada ich ponad 100 i trwa to dłużej niż kilka tygodni.
Nadmierne wypadanie włosów często jest efektem przebytej choroby, stresu, diety ubogiej w białko i mikroelementy, diety obfitującej w węglowodany i tłuszcze trans, anemii, przyjmowania niektórych leków.
Do leków najczęściej wywołujących problemy z utratą włosów zaliczamy: leki cytostatyczne, beta-blokery, leki p/zakrzepowe, witamina A i obniżające poziom lipidów.
Zwiększone wypadanie włosów często towarzyszy takim schorzeniom ogólnoustrojowym, jak choroby zakaźne (szczególnie te przebiegające z gorączką), cukrzyca, schorzenia reumatologiczne z autoagresji, nowotwory narządów wewnętrznych, zaburzenia hormonalne (np. nad- lub niedoczynność tarczycy).
Problemy z łysieniem mogą też powodować miejscowe choroby owłosionej skóry głowy takie jak łuszczyca, łojotokowe zapalenie skóry, czy grzybica.
Odrębny, bardzo częsty problem stanowi łysienie typu męskiego (łysienie androgenowe). Dotyczy ono osób predysponowanych genetycznie (zarówno mężczyzn jak i kobiet), jest zależne od działania dihydotestosteronu na mieszki włosowe.
Przyczynę ograniczonej utraty włosów może dość często stanowić łysienie plackowate, schorzenie autoimmunologiczne często współistniejące z bielactwem, atopią czy schorzeniami tarczycy.
Obserwując u siebie problemy z nadmierną utratą włosów można rozważyć wizytę u specjalisty.
Przed zasięgnięciem porady dermatologa należy wykonać podstawowe badania laboratoryjne i TSH.
Ważne też jest zwrócenie uwagi na stosowaną dietę, należy ograniczyć spożycie cukrów prostych i złożonych, tłuszczów trans (słodycze, fastfoody), zwiększyć spożycie warzyw, orzechów, produktów białkowych.
Godne polecenia jest też zastosowanie na początek preparatów wspomagających zatrzymanie wypadania włosów dostępnych w aptekach bez recepty. Mogą to być preparaty doustne, uzupełniające niedobory składników odżywczych (np. Gelacet, Amocon, Priorin itd). Można też zastosować miejscowe środki witaminowe bogate w ekstrakty roślinne zapobiegające wypadaniu włosów i wzmacniające ich strukturę ( Vlosic Light, Vlostic Pro), specjalne szampony i odżywki.
Należy pamiętać, że walka z nadmierną utratą włosów jest niezwykle trudna i wymagająca długiego czasu.
Pomocą w ww. schorzeniach służy Państwu Poradnia Dermatologiczna Centrum Medycznego w Legnicy tel. 76 743 98 65.
lek. Aleksandra Siwicka
specjalista dermatologii i wenerologii
Źródło: Centrum Medyczne w Legnicy