Sami wydają gazetę, bo w tej samorządowej, utrzymywanej z podatków, nie ma dla nich miejsca. Sami uruchomili darmowy dom kultury, bo biedne dzieci nie było stać na płatne zajęcia w tym drugim, z dyrektorem i instruktorami na etatach. Sami robią wielkie imprezy, bo urzędnikom się nie chce. Tak działa Złotoryja.“Zrób to sam” – ideę Adama Słodowego – złotoryjanie wcielają w życie. Trochę z wewnętrznej potrzeby, a trochę z konieczności.

Sześć dni w tygodniu, od poniedziałku do soboty, w opuszczonym skrzydle złotoryjskiego ogólniaka wolontariusze ze stowarzyszenia Złota Cooltura prowadzą darmowe zajęcia sportowe, edukacyjne i artystyczne dla dzieci. Przychodzą głównie te najbiedniejsze, z zaniedbanych podwórek i z rodzin, których nie stać na zapisanie syna lub córki do sekcji w Złotoryjskim Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji. W tym wyjątkowym – bo stworzonym oddolnie przez garstkę zapaleńców i obywającym się niemal bez pieniędzy – alternatywnym domu kultury odbywają się lekcje rysunku, zajęcia wokalne, warsztaty garncarskie. Dzieciaki wspólnie piszę piosenki, a potem uczą się je śpiewać. Budują bębny, by na nich grać. Malują bombki dla mam i maski afrykańskie dla siebie. Wyklejają witraże z bibuły. Mają i szkółkę piłkarską, i warsztaty beatboxu.  Czasem chwytają za grabie, by sprzątać miasto, a czasem za mikrofowny, by pobawić się w karaoke. Dla tych, którzy sobie nie radzą w szkole, Daniel Leks – twórca Złotej Cooltury – prowadzi korepetycje z historii. Jego znajomi – tacy jak on długowłosi rockandrollowcy, z dreadami i bez – pomagają podciągnąć się z innych przedmiotów. Urządzają dzieciom imieniny i zabierają je na wycieczki. Bawią się z nimi w podchody.  I tak dalej, i tak dalej.

Pogonili ich ze Złotoryjskiego Ośrodka Kultury. Nie chce o nich pisać samorządowa Gazeta Złotoryjska. Na rozpoczynających się w piątek płuczkach złota nie będą mogli rozłożyć stoiska ze zrobionymi przez dzieci cudeńkami, by zebrać fundusze na dalszą działalność. Gdyby nie życzliwość powiatu, nie mieliby nawet siedziby. Inne miasta wspierają NGO-sy, a w Złotoryi tacy jak Złota Cooltura muszą  istnieć na przekór władzom.

Kilka lat temu inna grupa zapaleńców, skupiona wokół Towarzystwa Miłośników Ziemi Złotoryjskiej, powołała do życia Echo Złotoryi – alternatywę dla utrzymywanej z budżetu miasta Gazety Złotoryjskiej.  Z założenia apolityczny, stroniący od doraźnych sporów miesięcznik publikuje teksty o historii i współczesności Złotoryi oraz Pogórza Kaczawskiego, opowieści o mieszkańcach, przyrodzie i budowlach, pięknie ilustrowane zdjęciami fotoamatorów ze Złotoryjskiego Klubu Fotograficznego. Dla tego rodzaju materiałów nie było miejsca na łamach nachalnie proburmistrzowskiej gazety, więc przedsiębiorczy złotoryjanie zamiast kopać się z koniem zrobili własne pismo.

Również największą obecnie złotoryjską imprezę – jej drugą po płuczkach złota promocyjną specjalność: Bieg Wulkanów – wymyślił i zorganizował społecznik,  Mirosław Kopiński. Zaangażował do tego armię wolontariuszy, którzy sprzątają, przygotowują i obstawiają trasę, od startu do mety opiekują się zawodnikami, w środku lasu grają na bębnach, robią profesjonalną dokumentację fotograficzną, itd. Burmistrz występuje na plakatach jako patron honorowy, a ZOKiR  jako jeden z wielu partnerów, ale główny wysiłek organizacyjny przy czwartej już edycji imprezy spoczywa tradycyjnie na Mirosławie Kopińskim oraz jego szalonej drużynie.

Takie przykłady można w przypadku Złotoryi mnożyć, bo jest przecież także fantastyczne Stowarzyszenie Nasze Rio, jest Złotoryjski Klub Fotograficzny, jest Andrzej Kowalski ze Złotoryjskim Towarzystwem Tradycji Górniczych, jest stowarzyszenie Aureus Mons i grupa rekonstrukcyjna Przemysława “Komuny” Markiewicza. Być może nigdy by nie powstały, gdyby nie ów specyficzny zimny chów, który stanowi podstawę polityki miasta wobec organizacji pozarządowych. Zatem – całkiem szczerze – chwała ratuszowi.

Piotr Kanikowski

PS: Tak jak chciał Adam Słodowy, zrób to sam. Czyli sam zobacz na zdjęciach, co robi dla dzieci i z dziećmi Złota Cooltura:

FOT. ARCHIWUM STOWARZYSZENIA ZŁOTA COOLTURA