Od wylewu Piotr Suchan ma całą prawą połowę ciała jak z drewna, bezwładną, bez czucia. Wszystko robi lewą: ubiera się, myje, kroi chleb, pisze, prowadzi samochód i kładzie kafelki. 1 maja wyruszył samotnie w pieszą wyprawę dookoła Polski. Idzie w żółtej kamizelce z napisem: “Po wylewie życie się nie kończy – ono się dopiero zaczyna”, żeby dodać otuchy chorym, którzy się poddali. – Po wylewie moje życie stało się lepsze – mówi bez mrugnięcia okiem.

Życie Piotra Suchana zmieniło się w grudniu 2004 roku, gdy miał 32 lata. Z medycznego punktu widzenia zatrzymana przez zakrzep w żyle krew zalała mózg Piotra, powodując groźne dla życia, mechaniczne uszkodzenia.

- Sam sobie na ten wylew zapracowałem. Nieleczone nadciśnienie, alkohol, papierosy, stres. Dużo zła skumulowało się i jak bomba atomowa rozniosło moje stare życie w pył – opowiada, siedząc na krześle w wiejskiej świetlicy, gdzie dzięki dobrym ludziom spędził noc. W piecu buzuje ogień, przy którym suszą się buty i ubranie. Cały poprzedni dzień szedł w deszczu i przemókł do suchej nitki. Rozmawiamy a Anna Lisowska, sołtyska Olszanicy, smaruje mu pajdy konserwą przyniesioną ze sklepu.  W szklance parzy się herbata.

Przed wylewem Piotr Suchan miał życie jak wielu innych: ślub, dzieci. Praca. Dużo pracy, bo trzeba było gonić za pieniądzem.  Przez jakiś czas jeździł tirem po świecie, więc prawie nie widział, jak chłopcy rosną. Nie było na to czasu. Popijał, ale nigdy na umór, więc nie widział problemu. Był – jak mówi – trzeźwym alkoholikiem. Trzeźwym tzn. takim, o którym ludzie myśleli, że nie pije. Bardzo się pilnował, by tak było. Ale wpadał w nałóg coraz głębiej. Rano piwko,  potem szukanie pretekstu, by skoczyć na wieś po drugie, i tak się to toczyło. “Czego ty ode mnie chcesz, kobieto” – oburzał się, gdy żona zaczęła zwracać mu uwagę. Coś się między nimi psuło.

- Już miała dość tego. Odeszłaby ode mnie. Ale Pan Bóg zesłał mi wylew – opowiada Piotr Suchan.

Lekarze powiedzieli jej, że jeśli nawet Piotr nie umrze, to już do końca życia będzie roślinką. Jego stan określali jako bardzo ciężki. Po 3 tygodniach zaczął ją poznawać. Od ich ślubu do wylewu minęło 7 lat. Leżał w łóżku i myślał: “Boże, daj mi drugie siedem lat, bym naprawił wszystko co było złe”.

Po miesiącu szpital przeniósł Piotra na oddział rehabilitacyjny. Ordynator kręcił głową, gdy dwa tygodnie później pacjent stanął na nogi i podreptał wzdłuż przymocowanej do ściany poręczy. Jak przychodziły chłopaki, to nie miały dla paralityka żadnej taryfy ulgowej. “Tato, noga”, “tato, ręka”. Musiał ćwiczyć, zaparł się, żeby z tego wyjść. Czuł, jak życie, które wylew miał zakończyć, paradoksalnie dopiero się zaczyna.

- Uczyłem się wszystkiego od nowa, jakbym się dopiero narodził. Uczyłem się mówić. Uczyłem się poznawać literki. Uczyłem się pisać lewą ręką. Uczyłem się wiązać sznurowadła.

Według Piotra, mądrość jego żony polegała na tym, że nie starała się go wyręczać. Nie traciła cierpliwości gdy z mozołem wiązał but. Nie biegła mu z pomocą, gdy nieporadnie zapinał guziki. Może kromki chleba, które kroił, nie wyglądały najpiękniej, ale smakowały jak zwycięstwo nad niemocą. Nagle chciał robić wszystko. Przed wylewem ofuknąłby żonę, że jest elektrykiem, nie kafelkarzem, a teraz podczas remontu sam kładł kafelki. Lewą ręką zrzuca węgiel do piwnicy.

I żadnego użalania się nad sobą.

Zignorował lekarzy, którzy twierdzili, że nigdy nie będzie mógł prowadzić samochodu. Kazał żonie kupić wóz z automatyczną skrzynia biegów. Nie minął rok od wylewu i znowu jeździł. Zaraz potem bez problemów wszedł na liczącą 889 m n.p.m. Kopię Biskupią w Górach Opawskich. Zimą w Bukowinie Tatrzańskiej śmigał na nartach jakby miał obie nogi i obie ręce sprawne. Latem pielgrzymował pieszo na Jasną Górę.

- Z każdej rzeczy, która mi się udała, cieszyłem się jak dziecko – opowiada Piotr Suchan.

Przed wylewem uwielbiali z żoną chodzić po górach.  W 2006 r. namówił ją, by zdobyli Śnieżkę. Chcieli iść łatwym wejściem od świątyni Wang, ale pomylili trasy. Żółty szlak skończył się nagle. Do wyboru mieli powrót do Karpacza lub kontynuowanie wspinaczki czerwonym szlakiem.

- Żona pomogła i dotarliśmy na szczyt – wspomina Piotr. - Przed nami szła jakaś pani z panem. Koniecznie chciała mi zrobić zdjęcie na tej Śnieżce, by pokazywać je ludziom po wylewie, z którymi pracuje.

To dla nich Piotr Suchan obchodzi Polskę dookoła. Dla tych, którzy po wylewach leżą w domach i myślą, że życie się skończyło. Dla tych z apatią, w depresji, przywalonych nieszczęściem, nie widzących sensu w swojej egzystencji. Dla takich jak sąsiad dziewczyny spotkanej po drodze  w wiejskim sklepiku pod Jaworem, który po wylewie już tylko siedzi na tarasie, zrezygnowany.  Oto jeden z nich – człowiek, który miał być roślinką – idzie przez Polskę o jednej nodze.

Planował tę wyprawę od ponad roku. Od roku wiedziała o niej żona.

-Moje życie zmieniło się o 180 stopni – mówi Piotr Suchan. – Rozmawiamy czasem o tym z żoną , i ona też nie chciałaby wrócić do tego życia przed wylewem. Bo żyjemy lepiej niż żyliśmy. Myślę, że Pan Bóg zesłał mi wylew, żeby mnie ratować.

Śpi w namiocie, po plebaniach lub  u sołtysów. Dobrzy ludzie karmią go i pomagają jak mogą. Jeszcze się nie zdarzyło, aby był głodny. Przeciwnie, czasem musi odmawiać jedzenia, bo żołądek nie jest z gumy. Spotyka, jak mówi, prawie wyłącznie dobrych ludzi.

Planował, że zrobi to w sto dni, ale czuje, że wędrówka zajmie mu więcej czasu, bo sprzęt nie wytrzymuje morderczej próby. Już dwa dni po wyruszeniu z rodzimej Mechnicy na Opolszczyźnie zdarły się opony w wózku, na którym wiezie ubrania na zmianę, namiot, zapas jedzenia. Awaria wstrzymała go na kilkanaście godzin. Człowiek nawet po wylewie okazuje się twardszy od maszyn z metalu i gumy. W tej chwili Piotr Suchan dochodzi do Krosna Odrzańskiego. W sierpniu wróci do domu.

- Dobrze się idzie – mówi przez telefon.

Dziewiąty rok prawa ręka zwisa mu bezwładnie. Prawa noga jest jak obcy kikut. Kiedyś poczuł w stopie swędzenie i ucieszył się, że czucie wraca. W końcu po obejrzał sobie w wannie nogę, a tu stopa rozwalona całkiem. Okazało się, że cały dzień przechodził w bucie z podeszwą przedziurawioną śrubą na wylot. Szkoda – dwie nogi lepsze od jednej, ale z tą też da się obejść Polskę.

Kilka minut  przed tym, jak zniknął za horyzontem, spotkałem się jeszcze z Piotrem na drodze. Pędził, ciągnąc za sobą wyładowany bagażem wózek. Z trudem dotrzymywałem mu kroku. Zdziwiło mnie to tempo. Zamieniliśmy w biegu kilka zdań. Jedno wciąż brzęczy mi w uszach: ” Muszę nadrobić stracony czas”. Może chodziło mu o zmitrężoną na udzielaniu wywiadu godzinkę. A może o całe życie.

FOT. PIOTR KANIKOWSKI