Polska nie określiła i nie prowadziła spójnej polityki koncesyjnej w zakresie poszukiwania i rozpoznawania złóż miedzi i węglowodorów, w tym gazu łupkowego – stwierdza Najwyższa Izba Kontroli. Raport zawiera m.in. uwagi dotyczące złóż rudy miedzi w Lubuskiem, o które KGHM toczy od lat boje z kanadyjską firmą Miedzi Copper.
Kontrola objęła okres od roku 2008 do roku 2016. Według NIK-u, organ koncesyjny (Ministerstwo Środowiska) naruszył przepisy Kodeksu postępowania adrministracyjnego w postępowaniach koncesyjnych dotyczących rud miedzi, prowadzonych za rządów Platformy Obywatelskiej. Przepisy wymagają, aby sprawa została załatwiona szybko, strony zostały poinformowane o wszczęciu postępowania, organ wzywał strony do uzupełnienia braków podania i dochował terminów ustawowych załatwienia sprawy lub przynajmniej infmorował strony o przekroczeniu tych terminów, przyczynach zwłoki oraz o nowym terminie załatwienia sprawy.
NIK stwierdza, po pierwsze: ”W 23 postępowaniach administracyjnych dotyczących 11 obszarów (Nowiny, Bytom Odrzański, Jany, Wilcze, Paproć, Mozów-1, Mozów-2, Kotla, Kulów-Luboszyce i Florentyna) załatwienie sprawy wywołanej wnioskiem przedsiębiorcy nastąpiło z przekroczeniem ustawowych lub wyznaczonych przez organ terminów jej załatwienia, zgodnie z art. 35 kpa oraz art. 36 kpa, przy czym w ośmiu postępowaniach wystąpiły sytuacje długotrwałej bezczynności organu, skutkującej nieuzasadnionym przedłużeniem prowadzonych postępowań”. Po drugie: “W postępowaniach administracyjnych dotyczących trzech obszarów (Jany, Kulów-Luboszyce i Bytom Odrzański) nowe terminy załatwienia sprawy wyznaczono dopiero po upływie ustawowych lub określonych przez organ terminów ich załatwienia; w 17 postępowaniach administracyjnych dotyczących siedmiu obszarów (Bytom Odrzański, Jany, Wilcze, Paproć, Mozów-1, Mozów-2 i Buk), pomimo upływu terminu na załatwienie sprawy”. Po trzecie: Minister Środowiska, wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 36 § 1 i 2 kpa, nie poinformował stron postępowania o niezałatwieniu sprawy w terminie, przyczynach zwłoki oraz o wyznaczeniu nowego terminu załatwienia sprawy; − w postępowaniach administracyjnych dotyczących udzielenia koncesji w trzech obszarach36 istotną część materiału dowodowego, obejmującą opinię Komisji Zasobów Kopalin, załączono do akt sprawy dopiero w dniu 12 listopada 2013 r. to jest po formalnym zakończeniu prowadzonego postępowania, czym naruszono zasadę prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej (art. 8 kpa) oraz zasadę zapewnienia stronom czynnego udziału w prowadzonym postępowaniu (art. 11 kpa).” Po czwarte: “Pomimo stwierdzenia, iż w postępowaniach administracyjnych dotyczących udzielenia koncesji w obszarze Bytom Odrzański wystąpiły uchybienia, stanowiące podstawę do wszczęcia z urzędu postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności ostatecznej decyzji administracyjnej, nie podjął z urzędu czynności zmierzających do wszczęcia takiego postępowania”.
Przekazany do zaopiniowania projekt decyzji o udzieleniu koncesji dotyczącej złóż miedzi z czerwca 2013 r, zawierał oznaczenie przedsiębiorcy, któremu udzielana będzie koncesja. Przy czym ostatecznie wydana decyzja dotyczyła innego podmiotu niż oznaczonego w projekcie. W ocenie NIK wskazywanie podmiotu, na rzecz którego ma być udzielona koncesja, już na etapie opiniowania decyzji w sprawie udzielenia koncesji, może wywoływać zarzuty stronniczości organu prowadzącego postępowania i chęci faworyzowania jednego z podmiotów ubiegających się o udzielenie koncesji.
RYC. KGHM