Biorąc pod uwagę dotychczasowe nakłady finansowe, reaktywacja połączeń pasażerskich na 173 kilometrach linii kolejowych już przejętych przez samorząd od PKP zajmie województwu dolnośląskiemu co najmniej 52 lata – wyliczyła Najwyższa Izba Kontroli. Realizacja scenariusza pełnego rozwoju sieci komukacyjnej do 2025 roku, tak jak przyjęto w marszałkowskich dokumentach, została oceniona jako “mało prawdopodobna”.

NIK opublikowała raport działalności samorządu województwa dolnośląskiego na rzecz przywracania połączeń kolejowych w latach 2016-2020. Wnioski z tego opracowania nie tchną optymizmem. Choć PKP przekazała już marszałkowi 21 odcinków linii kolejowych o długości 210,7 km, to połączenia kolejowe reaktywowano zaledwie na trzech, liczących w sumie 37,6 km. Ponadto na infrastrukturze zmodernizowanej przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., władze Dolnego Śląska przywróciły sześć połączeń. NIK zwraca uwagę, że działalność samorządu w tym zakresie – niewolna od nieprawdłowości – pozytywnie wpływa na funkcjonowanie tranportu kolejowego, ale nie przyczynia się istotnie do rozwoju Dolnego Śląska. Wbrew oczekiwaniom, nie doszło do pobudzenia turystyki ani nie zmienił się znacząco układ komunkacyjny. Dlaczego?

Z raportu wynika, że w  realizowanym przez województwo Planie transportowym nie przeanalizowano rentowności linii komunikacyjnych i nie uwzględniono bieżących potrzeb mieszkańców – ba, w ogóle ich nie zidentyfikowano. Bez dostępu do pasażerskich połączeń kolejowych pozostają powiaty powiat górowski oraz złotoryjski, a polkowicki i lwówecki obsługiwane są peryferyjnie. Rewitalizacja przejętych linii odbywa się w tempie, które nie gwarantuje spełnienia do 2025 roku scenariusza, który w Planie transportowym określono jako umiarkowany. Ani Urząd Marszałkwski Województwa Dolnośląskiego, ani podległa mu Dolnośląska Służba Dróg i Kolei nie mają na to pieniędzy. Tempo prac jest warunkowane pozyskiwaniem środków zewnętrzych, głównie unijnych. Dotychczas koszt rewitalizacji jednego kilometra linii kolejowej mieścił się w przedziale 2,5 – 3,5 mln zł, co oznacza, że na zrobienie 173 kilometrów nieczynnych linii przejętych od PKP Dolny Śląsk będzie potrzebował ok. 432,7 – 605,8 mln zł. “Biorąc pod uwagę dotychczasowy poziom finansowania DSDiK w kwocie średnio 8 196,1 tys. zł rocznie, rewitalizacja zajmie co najmniej 52 lata” – konkluduje Najwyższa Izba Kontroli.

NIK wytyka Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Dolnośląskiego brak właściwego nadzoru nad wykorzystaniem środków pieniężnych, przekazanych DSDiK (zarządcy sieci) oraz legnickiej spółce Koleje Dolnośląskie (przewoźnikowi). “W obu tych jednostkach, niezgodnie z obowiązującymi przepisami i regulacjami wewnętrznymi wydatkowano łącznie 1540,7 tys. zł, z czego 811,6 tys. zł na wynagrodzenia dla wykonawców zamówień publicznych, a dodatkowo w Spółce 727,8 tys. zł na wynagrodzenia i odprawy. Poza tym Zarządca składał nieprawidłowe deklaracje na podatek od nieruchomości, co skutkowało nieuiszczeniem tego podatku za 2020 r. o szacowanej wartości 1029,6 tys. zł. Ponadto nie dochodził należności, których potencjalna wysokość wynosiła co najmniej 27,5 tys. zł” – czytamy w raporcie. – “Sprawowany przez Urząd nadzór właścicielski nad Spółką nie był rzetelny (…) W związku z nieprawidłową interpretacją obowiązujących przepisów w Spółce dopuszczono do naliczenia i wypłacenia wynagrodzenia dla członków zarządu w kwocie zawyżonej łącznie o 345,1 tys. zł, a członkom Rad Nadzorczych łącznie o 115,5 tys. zł. (…) po złożeniu rezygnacji z pełnienia funkcji przez członka zarządu (z dniem 30 listopada 2018 r.) oraz po odwołaniu dwóch członków Zarządu (w styczniu 2019 r.), osobom tym naliczono i wypłacono odprawy w wysokości 267,2 tys. zł.”

NIK zgłasza zastrzeżenia m.in. co do wydłużonego czasu pracy drużyn konduktorskich. Pisze też, że Koleje Dolnośląskie po 2016 roku nie badały opinii klientów, a w dorocznych sprawozdaniach na temat norm jakości z lat 2017-2020 powielały nieaktualne dane. “To uniemożliwiało dokonanie rzetelnej oceny, czy standardy świadczonych usług pozostają na bieżąco na wymaganym poziomie” – stwierdzono w raporcie. Także w UMWD wbrew przepisom nie rejestrowano skarg i wniosków dotyczących połączeń kolejowych i infrastruktury kolejowej

Pełna informacja o wynikach kontroli: NIK-P-21-100- przywracanie-polaczen-kolejowych

FOT. KOLEJE DOLNOŚLĄSKIE